NAWCZ i DZIĘCIELEC

 

Dziś dwie wsie kaszubskie w Gminie Łęczyce, położone bardzo blisko siebie. Dojechać do nich można od strony drogi krajowej nr 6 Lębork Wejherowo, skręcając w miejscowości Godętowo albo też z drogi Wejherowo – Linią, skręcając w Strzepczu. Do 2000 roku działała jeszcze linia kolejowa Łeba – Pruszcz Gdański (przez Lębork i Kartuzy), a przystanek był w samym Nawczu. Obie miejscowości łączy wąska szosa o charakterze lipowej alei (wpisanej do rejestru zabytków).

 

 

Droga Nawcz – Dzięcielec (nawierzchnia też “Zabytkowa”)

 

Nawcz (kaszub. Nôwcz) – liczy około 250 mieszkańców. Znane są dowody istnienia wsi już w XIV wieku.

W czasie drugiej wojny w Nawczu w okresie od 02.02.1945 do 09.03.1945 roku w trzech barakach przetrzymywano około 800 więźniów hitlerowskiego obozu Stutthof przybyłych jedną z odnóg „Marszu Śmierci”. Prawie 600 osób zmarło lub zostało zabitych. Obok wsi znajduje się „Cmentarz Ofiar Marszu Śmierci”, na który przeniesiono zwłoki zmarłych i pomordowanych.

W latach 1992-1994 na miejscu baraku, w którym przetrzymywano więźniów wybudowano kościół-pomnik ofiar, będący kościołem filialnym parafii w Rozłazinie. Kościół upamiętnia też 107 pomordowanych męczenników drugiej wojny światowej, w tym wejherowiankę bł. Alicję Kotowską, zamordowana w Piaśnicy.

 

Tu umierali ludzie

 

Nawcz

 

Dzięcielec (kaszub. Dzëcélc) – ma około 240 mieszkańców. Miejscowość w różnych okresach miała różne nazwy wywodzące się od imienia Dzięcioł: Siencelitz, Dzięczelce, Zinzelitz, Spechtshagen,  a po 1947 roku Dzięcielec. Pierwsza wzmianka pisana o miejscowości pochodzi z 1400 roku i jest to akt nadania. Poprzez kolejne wieki miejscowość należała od różnych właścicieli w tym do rodziny Dzięcielskich. W 1903 roku nastąpiła parcelacja majątku.

Począwszy od 1825 roku zaprzestano w protestanckim zborze w Dzięcielcu odprawiać liturgię po polsku, aż do końca II wojny światowej.

Najważniejszym zabytkiem Dzięcielca jest kościół. Pierwsza kaplica u istniała już w XV wieku. Na przełomie XVI i XVII wieku dociera tu protestantyzm, zaś parafię ewangelicką utworzono w Dzięcielcu w 1664 roku. Obecny kościół został wzniesiony w latach 1842-1845. Po 1945 roku kościół został przejęty przez katolików i wyświęcony w 1949 roku jako kościół filialny parafii w Rozłazinie. Obok kościoła znajdują się resztki cmentarza ewangelickiego. Na szczęście upamiętniono go eksponując na froncie resztki krzyży i tablic nagrobnych.

Orientowany kościół w typie salowym (bez prezbiterium) jest zbudowany z kamienia, po wojnie zniszczono tradycyjny ewangelicki układ wnętrza z obszernym chórem. Niestety nie zachowało się także barokowe wyposażenie wnętrza, za wyjątkiem drewnianej chrzcielnicy.

 

Kościół w DzIęcielcu

 

Pamięć o nich – też ofiary wojny, choć pochowani czasem dziesiątki lat wcześniej.

Dzięcielec

POWRÓT DO: SPACERY PO KASZUBACH